قرآن برهان و عرفان
-این صحبت «حضرت استاد علامه حسن زاده آملی» در سال ۱۳۶۲ در جلسه ای که به مناسبت دومین سالگرد سفر ملکوتی «حضرت استاد علامه محمد حسین طباطبایی» برگذار شده بود ایراد شده است.
در این صحبت حضرت استاد به زیبایی تشریح می‌کنند که چرا و چگونه عرفان، برهان قرآن بر هم منطبق است. ایشان همچنین کتابی تحت عنوان «وحدت از دیدگاه عارف و حکیم» در این موضوع نگاشته اند.
«قرآن» ، «برهان» و «عرفان» بر هم منطبق هستند. علوم «نقلی» ، علوم «عقلی» و «شهود» عارفان بر هم منطبق است. «شهود عارف» باید توسط «عقل» امضا شود و باید توسط «علوم نقلی» یعنی «قرآن و روایات» تایید شود و «حضرت استاد علامه حسن زاده آملی» تاکید دارند که اینگونه است و این موضوع را در کتاب «وحدت از دیدگاه عارف و حکیم» و در حین حدود ۸۰۰۰ جلسه کلاس درسشان به این موضوع می پردازند که: «قرآن، برهان یا حکمت یا فلسفه با «عرفان» و «شهود عارفانه» منطبق و یکصدا و در یک راستا هستند و شاید بتوان گفت این یکی از محصولات حیات بابرکتشان در میان ما بوده است.
ایشان همچنین تاکید و اصرار دارند که «عارفان الهی» و «حکیم و فیلسوف» در طول تاریخ یکصدا هستند و هر دو یک چیز می گویند. در جلسات درس «شرح اسفار» و «فصوص الحکم» و «مصباح الانس» بسیار تاکید دارند و دلایل زیادی می آورند که حکمای قدیم چون «شیخ الرئیس» و «حکیم ابونصر فارابی» با عارفان جدید چون «ابن عربی» و «ملاصدرا» در واقع و در حقیقت «یک مطلب می گویند و یک عقیده دارند» به عنوان شاهد کلام ملاصدرا را می آورند که: «به تحقیق ما و فلسفه مشا یک چیز را می گوییم»
